Các loại tiền giả polymer đều có thể dễ dàng nhận biết bằng tay, mắt thường qua kiểm tra các yếu tố bảo an dành cho công chúng. Hãy cùng tham khảo 5 cách phân biệt sau đây
Số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho thấy, lượng tiền giả thu giữ trong 6 tháng đầu năm 2015 qua hệ thống ngân hàng, Kho bạc Nhà nước tăng 9,45% so với cùng kỳ năm 2014.
Theo kết quả phân tích của NHNN, cho đến nay các loại tiền giả polymer đã thu giữ qua hệ thốngngân hàng, Kho bạc Nhà nước đều có thể dễ dàng nhận biết bằng tay, mắt thường qua kiểm tra các yếu tố bảo an dành cho công chúng (như hình bóng chìm, mực đổi màu, yếu tố hình ẩn (DOE)....
NHNN cho biết, người tiêu dùng có thể kiểm tra, nhận biết tiền giả thông qua 5 cách cơ bản là:
1. Soi tờ bạc trước nguồn sáng
Khi soi tờ tiền trước nguồn sáng, hình bóng chìm chỉ là hình mô phỏng, không có các chi tiết in tinh xảo, sáng rõ như tiền thật; hình ảnh trên mặt trước và hình ảnh trên mặt sau in trên cùng một vị trí không khớp khít, không cân đối và không tạo thành các khe sáng trắng đều nhau như tiền thật khi soi tờ tiền trước nguồn sáng
1. Hình bóng chìm: nhìn thấy rõ từ hai mặt, được thể hiện bằng nhiều đường nét tinh xảo, sáng trắng.
2. Dây bảo hiểm: nhìn thấy rõ từ hai mặt, chạy dọc tờ bạc, có cụm số mệnh giá và chữ "NHNNVN" (hoặc "VND" - mệnh giá 10.000đ) tinh xảo, sáng trắng. Ở mệnh giá 50.000đ, dây bảo hiểm ngắt quãng, có cụm số "50000".
3. Hình định vị: hình ảnh trên hai mặt khớp khít, tạo thành một hình ảnh hoàn chỉnh, các khe trắng đều nhau (nhìn thấy từ hai mặt).
Ở tiền giả: hình bóng chìm không tinh xảo. Các chữ, số trên dây bảo hiểm không rõ ràng, không sắc nét; một số trường hợp không có yếu tố này. Hình định vị không khớp khít, các khe trắng không đều nhau.
2. Vuốt nhẹ tờ bạc (Kiểm tra các yếu tố in lõm)
Khi vuốt nhẹ tại các vị trí này cũng cảm nhận được độ nổi nhưng không nhám, ráp như tiền thật, nhằm đánh lừa cảm giác của người tiêu dùng khi kiểm tra nét in nổi.
-Ở mặt trước (Tất cả các mệnh giá)
+ Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh;
+ Quốc huy;
+ Mệnh giá bằng số và chữ;
+ Dòng chữ " CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM"
- Ở mặt sau ( Mệnh giá 500.000đ, 200.000đ, 100.000đ)
+Dòng chữ " NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM";
+Mệnh giá bằng số và chữ;
+ Phong cảnh.
- Ở tiền giả: vuốt nhẹ tay chỉ có cảm giác trơn lì, không nhám, ráp như tiền thật hoặc có cảm giác gợn tay do vết dập trên nền giấy, không phải do độ nổi của nét in.
3. Chao nghiêng tờ bạc (Kiểm tra mực đổi màu, IRIODIN, Hình ẩn nổi):
Mực đổi màu được in giả bằng mực nhũ vàng, khi chao nghiêng không đổi từ màu vàng sang màu xanh lá cây như yếu tố mực đổi màu (của tiền thật (chỉ có ở 100.000 đồng, 200.000 đồng và 500.000 đồng);
1. Mực đổi màu (OVI): yếu tố này có màu vàng khi nhìn thẳng, đổi sang màu xanh lá cây khi nhìn nghiêng.
2. Yếu tố IRIODIN: là dải màu vàng chạy dọc tờ bạc, lấp lánh ánh kim khi chao nghiêng tờ bạc
3. Hình ẩn nổi: khi đặt tờ bạc nằm ngang tầm mắt nhìn thấy chữ "VN" nổi rõ ở mệnh giá 200.000đ, 10.000đ; chữ "NH" ở mệnh giá 50.000đ, 20.000đ.
Ở tiền giả: có làm giả yếu tố OVI nhưng không đổi màu, hoặc có đổi màu nhưng không đúng màu như ở tiền thật; không có yếu tố IRIODIN hoặc có in giả dải màu vàng nhưng không lấp lánh như ở tiền thật.
4. Kiểm tra các cửa sổ trong suốt (số mệnh giá dập nổi và yếu tố hình ẩn)
Kiểm tra cửa sổ nhỏ (chỉ có ở 50.000 đồng, 100.000 đồng, 200.000 đồng và 500.000 đồng), không có yếu tố hình ẩn như tiền thật.
1. Cửa sổ lớn có số mệnh giá dập nổi: là chi tiết nền nhựa trong suốt ở phía bên phải mặt trước tờ bạc, có số mệnh giá dập nổi tinh xảo.
2. Cửa sổ nhỏ có yếu tố hình ẩn (DOE): là chi tiết nền nhựa trong suốt, ở phía trên bên trái mặt trước tờ bạc. Khi đưa cửa sổ tới gần sát mắt, nhìn xuyên qua cửa sổ tới nguồn sáng đỏ (bóng đèn sợi đốt, ngọn lửa...) sẽ thấy hình ẩn xung quanh nguồn sáng.
Cửa sổ nhỏ có yếu tố hình ẩn (DOE): là chi tiết nền nhựa trong suốt, ở phía trên bên trái mặt trước tờ bạc. Khi đưa cửa sổ tới gần sát mắt, nhìn xuyên qua cửa sổ tới nguồn sáng đỏ (bóng đèn sợi đốt, ngọn lửa...) sẽ thấy hình ẩn xung quanh nguồn sáng.
5. Dùng kính lúp, đèn cực tím (Kiểm tra chữ in siêu nhỏ, các yếu tố phát quang)
Dưới đèn cực tím, số sêri dọc và số sêri ngang không phát quang, có làm giả mực không màu phát quang nhưng cường độ yếu, không sáng rõ như tiền thật.
1. Mảng chữ in siêu nhỏ: được tạo bởi các dòng chữ "NHNNVN" hoặc "VN" hoặc số mệnh giá lặp đi lặp lại, nhìn thấy rõ dưới kính lúp.
2. Mực không màu phát quang: là cụm số mệnh giá in bằng mực không màu, chỉ nhìn thấy (phát quang) khi soi dưới đèn cực tím.
3. Số sêri phát quang: Khi soi dưới đèn cực tím:
- Số sêri dọc màu đỏ phát quang màu vàng cam;
- Số sêri ngang màu đen phát quang màu xanh lơ.
Ở tiền giả: không có mảng chữ siêu nhỏ hoặc các dòng chữ, số không sắc nét, rất khó đọc. Không có mực không màu phát quang hoặc có làm giả nhưng phát quang yếu. Số sêri không phát quang hoặc phát quang không giống như ở tiền thật.
Một đặc điểm khác cần lưu ý, đến nay, tất cả các loại tiền giả polymer đều được in trên nền nilon thông thường nên rất dễ bai giãn hoặc rách; không bền và không có độ đàn hồi đặc trưng như polymer.
Vì vậy, cũng có thể kiểm tra bằng cách kéo, xé nhẹ ở cạnh mép tờ tiền, nếu là tiền thật sẽ rất khó rách, khó bai giãn hoặc nắm gọn tờ tiền trong lòng bàn tay, khi mở bàn tay ra, nếu là tiền thật sẽ đàn hồi về trạng thái ban đầu, như trước khi nắm.
Để khẳng định một tờ bạc là tiền thật hay tiền giả, lấy tờ tiền thật cùng loại so sách tổng thể và kiểm tra các yếu tố bảo an theo các bước nêu trên.
Lưu ý phải kiểm tra nhiều yếu tố bảo an (tối thiểu 3 đến 4 yếu tố) để xác định là tiền thật hay tiền giả.
Mặc dù vậy, nếu người tiêu dùng không nắm rõ được các đặc điểm bảo an của tiền thật, không kiểm tra đồng tiền khi giao dịch thì vẫn có thể rủi ro nhận phải tiền giả.
Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước luôn khuyến cáo người tiêu dùng cần nắm rõ các đặc điểm bảo an của tiền thật và có thói quen kiểm tra đồng tiền mỗi khi giao dịch tiền mặt để tránh rủi ro nhận phải tiền giả.
Theo: NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM
